Co zmienia nowa ustawa o kredycie hipotecznym?

22 lipca 2017 roku weszło w życie nowe prawo, do którego muszą dostosować się banki. Ustawa o kredycie hipotecznym zmienia bardzo wiele. Na początek warto skupić się na najważniejszych zmianach istotnych dla klienta.

Chociaż Polacy zaciągają kredyty hipoteczne do wielu lat, dopiero w 2017 roku weszła w życie ustawa dedykowana specjalnie temu produktowi. Z jednej strony reguluje reklamę, zawieranie umów oraz nadzór nad pośrednikami, z drugiej strony wdraża zapisy unijnej dyrektywy MCD (z ang. Mortgage Credit Directive, czyli dyrektywa o kredytach hipotecznych), która ma na celu poprawę pozycji kredytobiorcy podczas zawierania transakcji kredytu hipotecznego.

SKOK, bank i polska waluta

Ustawa ujednolica podstawowe przepisy i raz na zawsze kończy niektóre dywagacje o skomplikowanych produktach hipotecznych. Od teraz kredyt hipoteczny może zostać udzielony wyłącznie przez bank lub SKOK w złotówkach. Konsument, który będzie chciał zaciągnąć kredyt w obcej walucie, będzie musiał udowodnić, że w niej zarabia lub ma w niej większość środków finansowych.

Transparentna reklama i oferta

Ustawa zwiększa przejrzystość reklam kredytów hipotecznych. Do tej pory banki mogły śmiało reklamować się z ofertami bez konkretnych przykładów, a z wyeksponowanym konkretnym parametrem. W niektórych sytuacjach mogło to być mylące, a klient poznawał realne liczby dopiero po wizycie w banku. Teraz w reklamie musi pojawić się „reprezentatywny przykład” pokazujący standardowe parametry kredytu. W każdej reklamie powinna być także widoczna rzeczywista roczna stopa oprocentowania wyliczona dla reprezentatywnego przykładu.

Na etapie starania się o kredyt, klient otrzyma od pośrednika bądź banku formularz informacyjny. Od wejścia w życie ustawy będzie obowiązywał ujednolicony wzór formularza, a warunki oferty mają być dopasowane do profilu klienta, stworzonego na podstawie rozmowy o potrzebach kredytowych i aktualnej sytuacji finansowej. 

Poprzez tzw. cross selling, czyli sprzedaż łączoną, do tej pory banki często przedstawiały klientom oferty kredytów powiązanych cenowo z innymi produktami (np. kartą kredytową, ubezpieczeniem), co czasem zaburzało zdolność oceny realnych warunków. Ustawa rozprawia się nieco z cross-sellingiem, ponieważ zabrania oferowania sprzedaży kredytu tylko z innym produktem finansowym. Teraz bank będzie musiał pokazać przejrzyście zarówno ofertę cenową łączoną z innym produktem, jak i ofertę pojedynczą –  bez powiązanych produktów. W ten sposób klient będzie mógł dokonać wyboru porównując rzetelnie dwie opcje.

Wygodna wcześniejsza spłata kredytu

Chociaż kredyt to zobowiązanie na długie lata, prawie każdy kredytobiorca myśli o jego wcześniejszej spłacie. Do tej pory zasady spłaty kredytu przed końcem umowy ustalały samodzielnie banki, z reguły blokując klientom spłatę przez pierwsze lata lub narzucając dodatkowe opłaty.

Teraz w kredytach ze zmienną stopą procentową nie będzie można już pobierać opłat za wcześniejszą spłatę po upływie trzech lat od jego udzielenia. Sama opłata również będzie ograniczona i nie przekroczy 3 proc. spłacanej kwoty oraz nie będzie mogła przekroczyć kwoty odsetek naliczonych od spłacanej kwoty w okresie roku od momentu faktycznej spłaty. Z kolei kredyty ze stałą stopą procentową będą mogły mieć pobraną opłatę za wcześniejszą spłatę w całym okresie kredytowania.

Na pomoc kredytobiorcom

Bardzo ważną częścią ustawy o kredycie hipotecznym jest nałożenie na kredytodawców istotnych obowiązków udzielenia pomocy klientom, którzy wpadli w finansowe tarapaty. Jeśli kredytobiorca będzie miał problemy ze spłatą i będzie w stanie to uzasadnić swoją pogarszającą się sytuacją majątkową, wtedy bank będzie musiał aktywnie działać poprzez restrukturyzację warunków umowy. Kredytodawca będzie miał też możliwość czasowego zawieszenia spłaty zobowiązania, zmianę wysokości płaconych rat lub wydłużenie okresu kredytowania. Takie działania mają na celu zapobiec potencjalnym problemom finansowym klientów – od niezapłaconej raty kredytu hipotecznego zaczyna się niekiedy spirala kredytowa, ponieważ klient w trudnej sytuacji czasem zaciąga kolejne zobowiązanie aby spłacić poprzednie.

14 dni na odstąpienie od umowy kredytu hipotecznego

Ustawodawca zapewniał także kredytobiorcom czas na zastanowienie się nad podjętą decyzją. Teraz klient będzie miał 14 dni na odstąpienie od zawartej umowy. Do jego przeprowadzania wystarczy uzupełniony wzór odstąpienia od umowy złożony w banku, u agenta lub wysłany przesyłką poleconą.

Ustawa ujednolica również kwestię terminu wydania decyzji kredytowej. Teraz bank ma 21 dni na przekazanie klientowi decyzji po złożeniu wniosku. W przypadku odmowy kredytowania, klient powinien zostać natychmiast o tym fakcie poinformowany, wraz z uzasadnieniem odmowy.

Nowe przepisy ochronią również klienta przed zmianami warunków oferty w czasie wnioskowania o kredyt. Może się zdarzyć, że warunki w banku zmienią się w czasie składania przez klienta wniosku. Jeśli ceny pójdą wtedy w górę, nowa stawka nie będzie obowiązywać takiego klienta – cena będzie miała „blokadę”.

Ustawa nie ominęła pośredników, którzy teraz będą musieli poinformować klienta o tym, jakie otrzymują wynagrodzenie w związku z zawartymi z ich pomocą umowami kredytu i czy świadczą usługi doradcze.

Źródło: kapitalni.org
Foto: freepik